Voor elke laag van de woningkwaliteitspiramide kunnen de lokale besturen rekenen op ondersteuning van Wonen in Vlaanderen. Wonen in Vlaanderen zet ook zelf in op sensibilisering en op vrijwillige naleving van de woningkwaliteitsnormen. Enerzijds doen we dat rechtstreeks naar de burger, anderzijds willen we daarbij de lokale besturen zo goed mogelijk ondersteunen.
1.3.1 Structurele samenwerking op vlak van woningkwaliteit
Het stakeholdersoverleg
De Vlaamse Woonraad is vervangen door een proactief stakeholdersoverleg. Wonen in Vlaanderen organiseert dat periodieke overleg met nadruk op betrokkenheid van onze externe partners. We beogen:
-
participatieve inbreng bij de voorbereiding en uitwerking van concrete beleidsdossiers;
-
inbreng van stakeholders bij uit te werken visienota’s of ruimere beleidsprocessen;
-
het capteren en duiden van maatschappelijke tendensen of fenomenen die belangrijk zijn voor het beleidsveld wonen.
VLOK-pilootgroep lokale besturen
Een 35-tal lokale besturen vertegenwoordigen de Vlaamse gemeenten in de VLOK-pilootgroep. Die is samengesteld uit vertegenwoordigers van steden en gemeenten die op een formele wijze taken rond woningkwaliteit hebben overgenomen van Wonen in Vlaanderen (gemeenten die zijn vrijgesteld van de adviesverplichting in de procedure ongeschikt- en onbewoonbaarheid, gemeenten met een SVK-afsprakenkader). De VLOK-pilootgroep werd van bij het prille begin bij het ontstaan van VLOK betrokken. Zo werkte Wonen in Vlaanderen samen met de pilootgroep lokale besturen het VLOK-implementatietraject uit voor de geïnteresseerde lokale besturen. Ze bepaalt ook nu nog mee de prioriteiten voor VLOK, klaart knelpunten uit een geeft inzicht in de interne werking van lokale besturen.
Overlegtafel centrumsteden
Wonen in Vlaanderen richtte in samenwerking met de Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten (VVSG) een overlegtafel op voor de centrumsteden, gericht op kennisdeling en ervaringsuitwisseling. Zo vonden er intussen een aantal overlegtafels plaats over het proactief woningkwaliteitsbeleid. Dit overleg geeft de mogelijkheid om ervaringen uit te wisselen en nieuwe ideeën rond het proactief woningkwaliteitsbeleid te ontwikkelen. De informatie uit de overlegtafels maken we via de website toegankelijk voor alle lokale besturen en intergemeentelijke samenwerkingsprojecten lokaal woonbeleid. Meer informatie hierover vindt u op www.vlaanderen.be/lokaal-woonbeleid/ondersteuningsaanbod-voor-lokale-besturen-door-wonen-in-vlaanderen/overlegtafel-centrumsteden-rond-proactief-woningkwaliteitsbeleid.
Structureel overleg netwerk brandweer
Wonen in Vlaanderen heeft een structureel overleg met het Netwerk Brandweer over de raakvlakken tussen woningkwaliteit en brandveiligheid en -preventie.
1.3.2 Informatie en sensibilisering
Grootschalige campagnes
Wonen in Vlaanderen heeft onder meer de volgende grootschalige sensibiliserende initiatieven genomen:
-
Sensibiliseringscampagne 2019 over de rookmeldersverplichtingen (www.vlaanderen.be/woningkwaliteitsnormen/rookmelders)
-
Sensibiliseringscampagne 2019 over de preventie van CO-vergiftiging (www.vlaanderen.be/woningkwaliteitsnormen/co-vergiftiging-voorkomen)
-
Sensibiliseringscampagne 2020 en 2021 over de minimale woningkwaliteitsnormen. ‘Wonen doe je niet op goed geluk’ richt zich specifiek naar huurders, verhuurders en eigenaars www.vlaanderen.be/woningkwaliteitsnormen ) .
Website
Het agentschap biedt buiten specifieke campagneperioden ook een uitgebreid informatieaanbod aan voor burgers en lokale besturen:
-
www.vlaanderen.be/bouwen-wonen-en-energie/veilig-gezond-en-kwaliteitsvol-wonen/woningkwaliteit. Deze website richt zich naar de burgers en informeert over de minimale woningkwaliteitsnormen, de verschillende procedures en de gevolgen voor bewoners en eigenaar-verhuurders. De informatie op deze webpagina is uiteraard ook zeer nuttig voor lokale besturen.
-
www.vlaanderen.be/lokaal-woonbeleid/vlaamse-beleidsprioriteiten/beleidsprioriteit-2-de-gemeente-werkt-aan-de-kwaliteit-van-het-woningpatrimonium-en-de-woonomgeving bevat specifieke informatie voor de lokale besturen, zoals het technisch verslag en technisch handboek, informatie over VLOK of over gemeentelijke woningkwaliteitsreglementen, modeldocumenten…
Woningkwaliteitswijzer
In 2021 lanceerde Wonen in Vlaanderen de woningkwaliteitswijzer op www.vlaanderen.be/woningkwaliteitswijzer. Met die woningkwaliteitswijzer kan elke burger nagaan hoe het staat met de kwaliteit van een woning en hoe die eventueel is te verbeteren. Niet alleen de woningeigenaar, maar ook een huurder of koper die mogelijk een woning op het oog heeft, kan er gebruik van maken.
De woningkwaliteitswijzer is een online instrument dat de kwaliteit van de woning op twee mogelijke manieren benadert:
-
ofwel via de kwaliteitsaspecten: deze benadering vertrekt vanuit de vereisten waaraan een woning moet voldoen, bijvoorbeeld inzake stabiliteit, vocht, comfort, enzovoort.
-
ofwel via de woningonderdelen: deze benadering vertrekt vanuit de verschillende structurele elementen (buitenmuren, daken, trappen, …) of ruimten (woonkamer, keuken, badkamer …) van een woning.
Per thema (kwaliteitsaspect of woningonderdeel) kan de gebruiker een vragenlijst doorlopen om de woningkwaliteit te toetsen of om meteen de informatie over dat thema te raadplegen. Switchen tussen vragenlijst en informatie kan natuurlijk ook.
Na het beantwoorden van de vragen kan de gebruiker de resultaten downloaden. Als de eigenaar van de woning inlogde via de woningpas, blijven de resultaten beschikbaar in de woningpas.
Zo geeft de woningkwaliteitswijzer niet alleen inzicht in mogelijke problemen in de woning maar ook concreet advies over hoe ermee aan de slag te gaan: hoe zijn bepaalde problemen te voorkomen, welke werken zijn nodig om de kwaliteit te verbeteren, welke vakman of instantie is daarbij aan te spreken, zijn er tegemoetkomingen, enzovoort.
Flyers, folders, brochures
Ten slotte heeft Wonen in Vlaanderen een communicatiepakket (flyers, folders, brochures) ter beschikking. Rond het thema woningkwaliteit bieden we deze brochures aan:
-
Wonen doe je niet op goed geluk. Check de woningkwaliteitsnormen (A5, staand)
-
Wonen doe je niet op goed geluk. Check de woningkwaliteitsnormen (compact formaat)
-
Wonen doe je niet op goed geluk. Wat als je woning niet in orde is? (compact formaat)
-
Wonen doe je niet op goed geluk. Wat als je woning ongeschikt of onbewoonbaar is verklaard? (compact formaat)
Iedereen kan de folders digitaal downloaden of een gedrukt exemplaar bestellen via https://www.vlaanderen.be/publicaties.
Nieuwsbrief lokale besturen
Via een maandelijkse nieuwsbrief informeert Wonen in Vlaanderen de lokale besturen over de laatste nieuwtjes rond wonen, zoals bijvoorbeeld wijzigende regelgeving, interessante opleidingen. U kunt zich via www.vlaanderen.be/wonen-in-vlaanderen/nieuwsbrief-wonen-in-vlaanderen inschrijven voor de maandelijkse nieuwsbrief.
Opmerking
We houden de webpagina’s van Wonen in Vlaanderen actueel met de meest recente ontwikkelingen en wijzigingen voor woningkwaliteit. U verwijst op uw eigen website dan ook best naar www.vlaanderen.be/bouwen-wonen-en-energie/veilig-gezond-en-kwaliteitsvol-wonen/woningkwaliteit en www.vlaanderen.be/woningkwaliteitswijzer.
1.3.3 Aanbieden van opleidingen
Wonen in Vlaanderen ondersteunt de lokale besturen via informatiemomenten, opleidingen, overlegtafels, workshops, webinars,... over diverse woonthema’s.
Een kalender van die initiatieven vindt u op www.vlaanderen.be/lokaal-woonbeleid/opleidingskalender.
1.3.4 Ondersteuning via intergemeentelijke samenwerking
Bij de uitvoering van uw lokaal woonbeleid moet u als gemeente rekening houden met de drie Vlaamse beleidsprioriteiten voor wonen uit Boek 2, Deel 2 van het Besluit Vlaamse Codex Wonen van 2021. Voor de realisatie van deze beleidsprioriteiten met bijhorende activiteiten kan uw gemeente een beroep doen op een Vlaamse subsidie voor intergemeentelijke samenwerkingsprojecten en de ondersteuning door Wonen in Vlaanderen.
Het werken aan de kwaliteit van de woningen en de woonomgeving vormt beleidsprioriteit 2 en omvat twee verplichte activiteiten (artikel 2.8 van het Besluit Vlaamse Codex Wonen):
-
Kerncijfers over de bewaking van de kwaliteit van het woningpatrimonium periodiek op het lokaal woonoverleg bespreken.
-
Een gecoördineerd lokaal woningkwaliteitsbeleid voeren, dat de volgende aspecten omvat:
a) de decretaal toegekende opdrachten op het vlak van de bewaking van de kwaliteit van het woningpatrimonium correct uitvoeren
b) voldoende woningcontroleurs aanwijzen.
Gemeenten die deelnemen aan een gesubsidieerd intergemeentelijk samenwerkingsproject lokaal woonbeleid voeren volgens artikel 2.15 van het Besluit Vlaamse Codex Wonen vier bijkomende verplichte activiteiten uit:
-
Een strategie uitwerken over de toepassing van de gemeentelijke instrumenten voor de bewaking van de kwaliteit van het woningpatrimonium.
-
Gemeentelijke woningkwaliteitsreglementen op het lokaal woonoverleg bespreken.
-
Het Vlaams Loket Woningkwaliteit (VLOK) gebruiken, ten minste voor de volgende doeleinden:
a) de resultaten van conformiteitsonderzoeken verwerken;
b) gegevens uitwisselen tussen het Vlaamse Gewest, de gemeenten en het project. -
Bij verzoeken van huurders om een woning ongeschikt of onbewoonbaar te verklaren:
a) de verzoeken registreren;
b) de huurders een ontvangstbewijs bezorgen en hen informeren over hun rechten.
1.3.5 Ondersteuning begeleiders lokaal woonbeleid en meldpunt woningkwaliteit
Begeleiders lokaal woonbeleid
De begeleiders lokaal woonbeleid ondersteunen en begeleiden de gemeenten en IGS’en bij het vormgeven en de uitvoering van hun lokaal woonbeleid en de uitwerking van het lokaal woonoverleg. Ze nemen onder meer deel aan het lokaal woonoverleg. Voor vragen over lokaal woonbeleid kunt u terecht bij lokalebesturen.woonbeleid@vlaanderen.be .
Meldpunt woningkwaliteit
Voor specifieke ondersteuning rond en vragen over woningkwaliteit kunnen de lokale besturen terecht bij het meldpunt woningkwaliteit:
-
meldpunt woningkwaliteit regio Oost is bevoegd voor:
-
alle gemeenten in de provincie Antwerpen, behalve Bornem en Puurs-Sint-Amands
-
alle gemeenten in de provincie Limburg
-
de volgende gemeenten in het oosten van de provincie Vlaams-Brabant: Aarschot, Begijnendijk, Bekkevoort, Bertem, Bierbeek, Boortmeerbeek, Boutersem, Diest, Drogenbos, Geetbets, Glabbeek, Grimbergen, Haacht, Herent, Hoegaarden, Hoeilaart, Holsbeek, Huldenberg, Kampenhout, Keerbergen, Kortenaken, Kortenberg, Kraainem, Landen, Leuven, Linkebeek, Linter, Lubbeek, Machelen, Oud-Heverlee, Overijse, Rotselaar, Scherpenheuvel-Zichem, Sint-Genesius-Rode, Steenokkerzeel, Tervuren, Tielt-Winge, Tienen, Tremelo, Vilvoorde, Wemmel, Wezembeek-Oppem, Zaventem, Zemst en Zoutleeuw.
mailadres: woningkwaliteit.oost@vlaanderen.be
-
-
meldpunt woningkwaliteit regio West is bevoegd voor:
-
alle gemeenten in de provincie Oost-Vlaanderen
-
alle gemeenten in de provincie West-Vlaanderen
-
de gemeenten Bornem en Puurs-Sint-Amands in de provincie Antwerpen
-
de volgende gemeenten in het westen van de provincie Vlaams-Brabant: Affligem, Asse, Beersel, Bever, Dilbeek, Galmaarden, Gooik, Halle, Herne, Kapelle-op-den-Bos, Lennik, Liedekerke, Londerzeel, Meise, Merchtem, Opwijk, Pepingen, Roosdaal, Sint-Pieters-Leeuw en Ternat.
mailadres: woningkwaliteit.west@vlaanderen.be
-
.